رئیس کتابخانه ملی ایران با اشاره به این مطلب که تورم، گرانی، فساد و تقلب نشأتگرفته از فقر فرهنگی در جامعه اقتصادی است، گفت: کتابخانه ملی ایران به یک سازمان فعال، پویا و کارآمد تبدیل خواهد شد و در آن از خرد جمعی و ظرفیت نخبگان استفاده میشود.
به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، نخستین نشست خبری سیدرضا صالحی امیری رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در سالن جلسات سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.
در ابتدای این مراسم، سیدرضا صالحی امیری رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران بیان داشت: آن چیزی که در سال جدید برای ما اصحاب فرهنگ مایه خوشحالی و خرسندی است، نامگذاری این سال به نام سال فرهنگ از سوی مقام معظم رهبری است که در حقیقت پیام روشن فرمایش معظمله برای همه مسئولان توجه اساسی در سرمایهگذاری، گسترش و ارتقای هویت و اساساً توجه اساسی به مبنای فرهنگ است.
وی اضافه کرد: فرهنگ بنمایه فضیلتها بوده و درنهایت چشمه جوشانی است که میتواند همه افراد را از آن سیراب کند، همچنین فرهنگ روح حاکم در جامعه است به گونهای که سیاست و اقتصاد در ذیل فرهنگ هویت مییابد؛ یعنی نمیتوان جامعه را بدون فرهنگ اداره کرد.
صالحیامیری تبدیل کتابخانه ملی ایران به سازمان فعال، پویا و کارآمد
صالحی امیری ادامه داد: فرهنگ منشأ فضیلتها است، اگر ما درباره بیفضیلتها یعنی طلاق، اعتیاد و ایدز صحبت میکنیم همه اینها ناشی از فقر فرهنگی است، اگر تورم، گرانی، فساد و تقلب وجود دارد به خاطر فقر فرهنگی در جامعه اقتصای است.
وی افزود: در جامعهای که فضیلتهای فرهنگی باشد، آسیبهای اجتماعی کاهش خواهد یافت و اگر به جای رقابت همان انتقامجویی را میبینیم این مهم نشانگر وجود ضعف و فقر فرهنگی است؛ یعنی جامعهای که اخلاقی باشد همه ابعاد آن جامعه دارای تصویر زیبایی خواهند بود و در حقیقت آن جامعه یک جامعه بنیادی به شمار خواهد رفت.
به گفته این مقام مسئول، نامگذاری سال به عنوان سال فرهنگی مسئولیتها را سنگینتر و دو چندان میکند تا بتوانیم تمایز امسال با سال گذشته را به نمایش بگذاریم، به گونهای که همه مسئولان باید به این نامگذاری پاسخگو باشند و این پاسخگویی هم برای همگان روشن.
وی ادامه داد: در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با همکاری هزار نفر از متخصصان و زحمتکشان و همکاران کارهایی را آغاز خواهیم کرد که نخستین سیاست و راهبرد ما تبدیل سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به عنوان یک سازمان فعال، پویا و کارآمد است و برای اینکه این استراتژی به مرحله ظهور برسد، مجموعه تمهیداتی را آغاز کردهایم.
صالحی امیری معتقد است نخستین اقدام وی در سال جدید، تشکیل شورای راهبردی خواهد بود آن هم برای استفاده از خرد جمعی، ظرفیت نخبگان و اندیشمندان برای راهبری سازمان و اهداف متعالی خودش که یکی از مکانیزمهای این سازمان این است که از سازمان نشسته به سازمان پویا و اکتیو تغییر یابد.
تبدیل کتابخانه ملی به اندیشگاه فرهنگی
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: یکی دیگر از برنامههای بنده در این کتابخانه، تبدیل سازمان به اندیشگاه فرهنگی است؛ یعنی در کشور درباره کرسیهای آزاداندیشی زیاد صحبت میشود اما تاکنون مطالبات رهبری در این حوزه پاسخ داده نشده و تبدیل این سازمان به اندیشگاه فرهنگی حائز اهمیت است.
وی عنوان کرد: از دیگر برنامههایم در این کتابخانه میتوان به حضور پژوهشگران در کتابخانه ملی ایران، برگزاری نشستهای متعدد و مستمر فرهنگی در حوزههای مختلف، برگزاری کرسیهای نقد و آزاداندیشی، انجام پژوهشهای بنیادی اشاره کرد.
آغاز به کار تألیف دانشنامه فرهنگ در کتابخانه ملی ایران
این مقام مسئول معتقد است در بخش پژوهشهای بنیادی کار تألیف دانشنامه فرهنگی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران آغاز شده است و دانشنامه اسناد نیز به زودی در دستورکار قرار میگیرد.
وی ادامه داد: فعالسازی و پویاسازی پژوهشکده اسناد و پویاسازی مرکز اسلامشناسی و ایرانشناسی نیز از دیگر برنامههای کتابخانه ملی در آینده نزدیک به شمار میرود.
صالحی امیری عنوان کرد: گسترش سطح تولیدات و انتشارات علمی، پژوهشی و تاریخی از دیگر برنامههایم در این کتابخانه به شمار میرود تا در فاصله کوتاهی، آثار پژوهشی و تاریخی و علمی در دسترس محققان و پژوهشگران قرار گیرد که از جمله آن میتوان به توجه جدی به تاریخ شفاهی و تولید کتاب، نسخ خطی و جمعآوری گسترده کتب و نسخ خطی به عنوان میراث مهم جامعه اشاره کرد.
به گفته رئیس کتابخانه ملی ایران، تلاش خواهیم کرد تا به دستیابی اجماع اسناد ملی به این مرکز دست یافته و به پویاسازی مجموعه ظرفیتهای خفتهای که در سال جدید که از سوی مقام معظم رهبری با عنوان استبداد و فرهنگ بیان شده است، بپردازیم.
صالحی امیری: وجود حدود یک میلیون نسخ خطی به زبان فارسی و عربی متعلق به ایران در کلکته
در این مراسم سیدرضا صالحی امیری در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا تفاهمنامههای کتابخانه ملی ایران با سایر کتابخانههای دنیا در دوره شما ادامه خواهد داشت، اظهار داشت: قریب بر یک میلیون جلد نسخ خطی به زبان فارسی یا عربی متعلق به ایران در هند وجود دارد که در واقع باید گفت منابع موجود در کلکته بیشتر از منابع موجود در کتابخانه ملی ایران است،به همین منظور برای استفاده و دسترسی به این منابع از طریق اهداء، خرید و استفاده از نسخه منابع خطی در حال تعامل با کشور هند هستیم.
وی اضافه کرد: بازنگری بر روابط فرهنگی ایران یکی دیگر از برنامههای این کتابخانه در آینده نزدیک است، به همین منظور با سازمانها و کتابخانههای ملی دنیا روابط خوبی برقرار خواهیم کرد و از ظرفیتهای جدی این سازمان برای دیجیتالسازی منابع استفاده بهینه خواهیم کرد.
صالحی امیری در پاسخ به پرسش دیگری که طی گزارشی از حضور شما در سازمان میراث فرهنگی اعلام کرده بودید که بلایی که بر سر میراث فرهنگی آمده بر سر مغول نیامده است، آیا مغولها نیز به کتابخانه ملی ایران رسیدهاند، گفت: آن جمله نقل شده صحت ندارد، من درباره مغولها صحبت نکردم و این مباحث مربوط به تولید اخبار در فضاهای بسته است و بنده چنین تعبیری نداشتهام.
وی ادامه داد: شما به عنوان یک خبرنگار باید دقت بیشتری کنید، بنده در آن جلسه عنوان کردم که علیرغم حضور و حکومت 140 ساله مغولها در ایران، اما فرهنگ ایرانی کماکان قوی مانده است و تسلیم فرهنگ مغول نشده و توانسته به خوبی به حیات خود ادامه دهد.
* پویاسازی کتابخانه ملی از یک سازمان نشسته به یک سازمان فعال
صالحی امیری افزود: جدول برنامهریزی برای دستیابی به هدف پویاسازی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران از یک سازمان نشسته به یک سازمان فعال در حال برنامهریزی است، به نوعی که تلاش داریم هویت این سازمان را در ذهن جامعه اصلاح کنیم، آن هم به عنوان سازمانی که میتواند منشأ تحولات باشد و از جمله آنها نیز میتوان به همان تشکیل اندیشگاه ملی و دبیرخانه دائمی آن در کتابخانه ملی و فعال شدن کرسیهای آزاداندیشی اشاره کرد.
وی در پاسخ به پرسش مبنی بر اینکه ارزیابی شما از مدیریت قبلی و برنامههای این سازمان چیست، گفت: منطق اخلاقی ایجاب میکند ما از زحمات گذشتگان تشکر و برای ایجاد وضعیتی بهتر تلاش کنیم یعنی باید تلاش کرد تا به جای نقد دیگران، برای رسیدن به اهداف اصلی گام برداریم.
صالحی امیری در پاسخ به این پرسش که علی یونسی وزیر اسبق اطلاعات و مشاور ویژه رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیتهای دینی و مذهبی بر لزوم آزادسازی اسناد وزارت اطلاعات و انتقال آنها به کتابخانه ملی تأکید کرده است، و این سازمان چه برنامهای برای انتقال این اسناد به کتابخانه ملی دارد، عنوان کرد: درباره اسناد در کشور نوعی اغتشاش در گذشته وجود داشته است که البته با شکلگیری تشکلی که نام «مهتاب» است، تا حدودی نوعی همگرایی میان مراکز اسنادی کشور شکل گرفته است اما واقعیت این است که هر سازمانی که امروز اسنادی را در مجموعه خود نگهداری میکند، آنها را حریم شخصیاش میداند و عملاً بخش زیادی از جامعه را که غالباً پژوهشگران و محققان هستند، از دسترسی به آن محروم میشوند.
به گفته وی، البته قانون قضیه را روشن کرده و مستثنیهایی را نیز بیان کرده است. بنای ما در دوره جدید بر اجرای قانون مصوب است که بر اساس آن سازمانها و دستگاههای دولتی مؤظف هستند، امکان استفاده از این اسناد را برای پژوهشگران و محققان فراهم کنند البته به جز دستگاههایی که قانون مشخص کرده است همه مؤظف به ارسال این اسناد به سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران هستند.
صالحی امیری ادامه داد: دستگاهها و سازمانهای کشور میتوانند همانند همه مراکز و سازمانهای دیگر، تاریخی را اعلام کرده تا بعد از آن تاریخ، دسترسی به اسناد مربوطه برای مردم به ویژه محققان و پژوهشگران فراهم شود.
وی افزود: بخش عظیمی از اسناد معاصر، مربوط به تاریخ پهلوی است و دسترسی به آنها برای پژوهشگران و محققان هیچ گونه ملاحظه امنیتی ندارد، که باید این اسناد در دسترس آنها قرار گیرد. البته اسناد موجود در سازمانهای مختلف، در طبقهبندی خاصی گنجانده شدهاند و برخی هم محرمانه است اما در عین حال همه آنها برای پژوهشگران بسیار حیاتی است و اساساً یکی از دلایل ضعف مطالعات تاریخی در ایران، عدم دسترسی پژوهشگران به این قبیل اسناد است.
رئیس کتابخانه ملی ایران درباره مسئله کتاب و کتابخوانی گفت: در اینجا این سوال مطرح است که تولید میلیونها ساعت برنامه در صدا و سیما با هدف کتابخوان کردن مردم، چقدر جواب داده است؟ واقعیت این است که آمارها از افزایش جرم و جنایت در کشور نشان میدهد تا اینکه مردم کتابخوانتر شوند.
وی در پاسخ به پرسشی دیگر که جایزه جهانی فردوسی که سالها پیش از سوی کتابخانه ملی ایران به یونسکو پیشنهاد شده بود، در دوره شما به کجا خواهد انجامید، بیان کرد: این مسئله در حد ایده بوده اما در حال تبدیل شدن به یک برنامه عملیاتی است و کتابخانه ملی ایران نیز از این ایده خوب حمایت خواهد کرد.
صالحی امیری در پاسخ به پرسشی دیگر که آیا صحت دارد کتابخانه ملی از اسنادی که در اختیار دارد، به عنوان منبعی برای درآمدزایی استفاده میکند، اظهار داشت: به هیچ عنوان در کتابخانه ملی ایران به دنبال درآمدزایی مالی نیستیم بلکه هدفمان در اساسنامه مصوب 2 آبان سال 69 مشخص است یعنی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، یک سازمان آموزشی، علمی، پژوهشی و خدماتی است.
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.