اشاره: در مطلب قبلی که مبتنی بود بر صد فرمان مدیریتی از منظر نهج البلاغه بندی تحت عنوان " هدف وسیله را توجیه نمی کند " وجود داشت که همین بهانه ای شد برای ارائه یاداشتی هر چند موجز و مختصر. باشد که مفید افتد.
دستیابی به هر مقصد و هدفی هرچند مشروع، پسندیده و معقول باشد نباید جز با ابزار و سایل مشروع و معقول صورت پذیرد. قداست و ارزشمندی هدف هیچگاه نمی‌تواند ابزار دستیابی به آن هدف را توجیه کند. وسیله و ابزار خود باید مشروع و معقول باشد تا بتواند ابزار صحیح رسیدن به هدف مشروع باشد. بر این اساس گفته شده است که هدف، توجیه کننده وسیله نیست.
به سیاست "توجیه وسیله توسط هدف" سیاست ماکیاولسیتی می‌گویند زیرا ماکیاول (Machiavelli) ،سیاستمدار ایتالیایی (1469 - 1527میلادی)، چنین عقیده داشت که هدف توجیه کننده وسیله است و این عقیده به عنوان تابلوئی از مکر و حیله او در تاریخ بجا مانده است.
در فرهنگ دین اسلام به هیچ مسلمانی اجازه داده نشده است که برای دستیبابی به اهدافش، هر چند مقدس و مشروع باشد، از ابزار نامشروع بهره بگیرد، زیرا غیر از اهداف، خود ابزار و وسایل نیز باید مشروع و مقدس باشند
. 
