شورای انقلاب فرهنگی کیلویی چند ؟!

دیگران | یادداشتی از دکتر حسین کچوئیان
وجوه نو در حکم جدید شورای‌عالی انقلاب فرهنگی

از همان آغاز حکم که به فلسفه‌ی وجودی شورای عالی انقلاب فرهنگی پرداخته می‌شود تا متن حکم که به بیان اولویت‌های کاری شورا می‌پردازد، ما با فضایی روبرو هستیم که نظیر آن را فقط در احکام یا پیام‌های حضرت امام رحمه‌الله در سال‌های اولیه‌ی انقلاب اسلامی می‌یابیم. این فضا را می‌توان به‌وضوح در تعبیراتی که رهبری در این حکم بکارگرفته‌اند مشاهده و حس کرد؛ تعبیراتی نظیر «جبهه‌بندی جدی میان هواداران فرهنگ انقلابی و اسلامی و معارضان عنود با انگیزه‌ی آن» و «مواجهه‌ی هوشمندانه با معارضات مهاجمان و ستیزه‌گران» یا اشاره به «رویش‌های معتنابه و جوشش‌های فراوان فعالیت‌های فرهنگی در سطوح مردمی» و خاصه در بکارگیری مفهوم «آوردگاه تاریخی فرهنگی» برای ترسیم وضعیت کنونی قلمروی فرهنگ.

معرفی کتاب 7؛ در ستایش دیوانگی به قلم اراسموس

     چه چیزی باعث می شود یک متن بدرخشد؟! قدری دقیق تر می توان پرسید که خصوصیات یک متن کلاسیک در ادبیات و فرهنگ جهانی، ملی یا محلی چیست؟ نمی دانم که پاسخ مناسب این پرسش چیست! ولی یک متن کلاسیک در ادبیات اروپا متعلق است به اراسموس دسیدریوس هلندی است که آن را برای دوستش تامس مور همان شخصیت اول فیلم «مردی برای تمام فصول» در انگلستان نوشته است. اسم این اثر «در ستایش دیوانگی» است. در این نوشته دیوانگی زبان می گشاید و خردمندانه و زیرکانه در فضیلت و بی همتایی اش در زندگی انسان سخن ساز می کند. او بر این اعتقاد است که دیوانگی در طبع انسان سرشته شده و اصناف مختلف مردم بی آن نمی توانند زندگی خوشایندی داشته باشند. شاید این یک نوع مردم شناسی انتقادی باشد که از پنجره ذهن یک نابغه ی منتقد برای یکی از دوستان نزدیکش نوشته است. مطالب پس از طرح جلد زیر برگرفته از مقدمه مترجم دکتر حسن صفاری درباره اراسموس است:

تصویر نخستین طرح جلد برای همین کتاب در قرن شانزدهم

معرفی کتاب 6: مدرنیته به قلم اگنش هلر

اولین بار که کسی به من گفت که کتابی را چند بار خوانده است، جوانی کتابخوان بود در کتابخانه شکوهمند حسینیه ارشاد؛ اسمش را هرگز نپرسیدم می گفت فلان کتاب نیچه را پانزده بار و آن یکی را ده بار خوانده است! دانشجوی ارشد رشته فلسفه بود از دانشگاه تهران و هر بار که من برای مطالعه می آمدم کتابخانه، او پشت میزی نشسته و ساعتها مشغول خواندن بود. می خواهم کتابی را به دوستان معرفی کنم که اگر چند بار خوانده شود سزاوار است. بعضی کتاب­ ها را نباید خواند چون برای خواندن نوشته نشده اند برای فهمیدن و فهماندن منتشر نشده اند؛ ولی برخی را باید چند بار خواند چرا که بارها و بارها اندیشه شده، با فهم و خرد دیگران سنجیده شده و پس از برش ها و تراش ها چون گوهری به درخشندگی رسیده و در جان روشنی می بخشند. معمول نیست در معرفی کتاب چنین با تحسین نوشت ولی گاهی هم بد نیست نامعمول بودن؛ شاید شاید!

معرفی کتاب 5: تاریخ حقوق بشر از عهد باستان تا دوره جهانی شدن

با وجود فراگیری بحث حقوق بشر و پذیرش آن توسط ایران در میان نخستین کشورهایی که آن را امضا کردند و عدم خروج ایران از این مجموعه پس از انقلاب 1357 همچنان این بحث از مهمترین چالشهای فرهنگی و حقوقی کشور به شمار می رود؛ یادداشت دوست و همکلاسی خوبمان جناب حبیب زاده انگیزه ای شد تا این کتاب را برای روشن شدن برخی از زوایای این بحث معرفی کنم. توجه به این نکته هم خالی از فایده نیست که اعلامیه های حمورابی و منشور حقوق بشر کوروش نخستین گامهای باستانی در توجه به این مسئله بوده و محتوای سی ماده حقوق بشر تأثیر پذیرفته از نتایج جنایتهای جنگ جهانی دوم مانند هولوکاست (نابود کردن یهودی ها، گداها و کولی ها و ناقص الخلقه ها به منظور استفاده از منابع محدود کره زمین برای انسانهای سالم و ایده آل) و جنبشهای کارگری و سوسیالیستی بوده و تا اندازه ای وجهی ضدسرمایه داری دارد.

" نظریه فرهنگی استاد مطهری " منتشر شد

کتاب «نظریه فرهنگی استاد مطهری» از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد.

کتاب نظریه فرهنگی استاد مطهری دربردارنده فصل‌هایی است که از نظر گونه هویت معرفتی، هم مرتبه نیستند، به گونه‌ای که این پژوهش به هر سه سطح بنیادی، توسعه‌ای و کاربردی معطوف است.

کتاب انسجام ملی و تنوع فرهنگی

عنوان : انسجام ملی و تنوع فرهنگی

نویسنده : دکتر سید رضا صالحی امیری

انتشارات : کمیل

سال چاپ : بهار 88

شابک : 9786005247534

جهت استفاده از متن کامل کتاب می توانید بر روی عکس جلد آن کلیک نمایید

معرفی کتاب 4: مدرن یا امروزی شدن فرهنگ ایران دکتر فاضلی

دکتر نعمت ­الله فاضلی، انسان­شناس و دانش ­آموخته ­ی مدرسه ­ی مطالعات شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن و دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی است. «مدرن یا امروزی شدن فرهنگ ایران» نام کتابی است که ایشان به ایران و فرهنگ ایرانیان هدیه کرده ­اند. ساختار کتاب از یک مقدمه ­ی مختصر و علمی و دو بخش اصلی به صورت زیر تشکیل شده است:

 بخش اول: ابداع مجدد یا امروزی شدن سنت­ها

         فصل اول: امروزی شدن خانه

         فصل دوم: امروزی شدن روستا

         فصل سوم: امروزی شدن مسجد

         فصل چهارم: امروزی شدن باورهای عامیانه

         فصل پنجم: امروزی شدن نوروز

بخش دوم: رسانه ­ای و فنّاورانه شدن فرهنگ ایران

         فصل اول: امروزی شدن فرهنگ ایران از راه دیجیتال

         فصل دوم: امروزی شدن از راه فنّاوری

         فصل سوم: امروزی شدن آموزش و پرورش

         فصل چهارم: رسانه­ ای شدن فوتبال در ایران

دکتر رضا منصوری: خرد ایرانی، علم نوین و دموکراسی

    دکتر رضا منصوری، استاد دانشگاه صنعتی شریف در مقاله سه صفحه ای پیوست، در نهایت اختصار یکی از لغزشهای متفکران و فعالان حوزه اندیشه و سیاست سازی ایران را بازنموده است. تفاوت خرد پیشامدرن و مدرن، تفاوت علم نوین از علوم نظامیه ای که هنوز ما درگیر آن هستیم و گمان می کنیم که اسلامی هم هست! و بالاخره تفاوت نگرش یک انسان مدرن با انسان ماهیت نگر از اهم مطالب مقاله حاضر است به نظر می رسد که خواندن این مقاله گامی مناسب برای درک درس تاریخ تفکر معاصر در این نیم سال باشد.

     

دریافت

حجم: 296 کیلوبایت

 برای آشنایی با آقای دکتر به تارنمای شخصی ایشان در اینجا رجوع بفرمایید.

                                                                                               شاد و سلامت باشید.

دکتر بیژن عبدالکریمی: مواجهه اصیل و غیراصیل با سنت تاریخی

     دکتر بیژن عبدالکریمی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد، در نشست روز جهانی فلسفه در دانشگاه تهران در آذر ماه سال 1390یادداشت زیر را ارائه کردند. این نوشته کوتاه و البته پرنکته می تواند درآمدی نیکو برای درس تاریخ تفکر این ترم باشد. آقای دکتر تاجیک درس را با چیستی تفکر با تأکید بر دیدگاه هایدگر آغاز خواهند کرد و اگر دوستان پیش مطالعه ای در این جهت داشته باشند کلاس پربارتری خواهیم داشت.

همان گونه که مارتین هایدگر متذکر می شود، ما با گذشته، مآثر و میراث فرهنگی و سنت تاریخی خود دو گونه مواجهه می توانیم داشته باشیم؛ مواجهه اصیل و مواجهه غیراصیل. اهمیت این بحث از آنجا نشات می گیرد که گذشته و سنت تاریخی ما امری صرفا باقی مانده در گذشته نیست، بلکه گذشته و سنت تاریخی ما در حال و حتی در آینده ما نیز حضور و استمرار دارد و حیات و زیستن و فهم ها و تفسیرها و کنش های فردی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی ما در افق تاریخی گذشته، حال و آینده ما صورت می پذیرد. انسان موجودی بالذات تاریخی است. تصور انسان بدون سنت تاریخی امکان پذیر نیست. هر فهم، تفسیر و کنشی در یک سنت تاریخی (زبان، جامعه، فرهنگ و تاریخ) صورت می‏پذیرد و با توجه به این نکته ما انسان فراتاریخی نداریم. انسان اصیل به تاریخی بودن خود، خودآگاه است و خود، نحوه بودن و دیدگاه های خویش را به منزله امری مطلق و فراتاریخی و فرازمانی و فرامکانی تلقی نمی کند، اما انسان غیراصیل به این نکته واقف نیست. به تعبیر ساده تر، انسان اصیل، به فناپذیری و خدا نبودن خویش و خدایی نبودن نحوه نگرش خویش به جهان واقف است، اما انسان غیراصیل، به این اوصاف واقف نیست و اگر بدان ها نیز اذعان داشته باشد - که عموما نیز دارد - به نتایج و لوازم این آگاهی، خودآگاه نیست یا در کنش و نحوه زیست او و در ارتباط با دیگری، این نتایج و لوازم ظهور و تجلی ندارد. 

معرفی کتاب3: فرهنگ اصطلاحات مطالعات فرهنگی

داشتن یک مجموعه توضیح و اطلاعات اولیه و لازم از اصطلاحات، یک رشته کتابهایی را پیش روی خواهندگان آن گذاشته است که به فرهنگ­های تخصصی یا دمِ­ دستی  (Hand book) یا (Key Guides) در مجموعه کتاب­های مرجع شهرت یافته ­اند. عالمان و حکمای مسلمان این وجه از هر رشته­ ای را «مبادی تصوریه» و امروزیان از آن با عنوان «اصطلاح ­شناسی» (Terminology) یاد کرده­ و آموزش آن را در هر رشته­ ای بخشی ضروری دانسته­ اند.

کتاب «مفاهیم بنیادی نظریه ­ی فرهنگی» (Cultural Theory: The Key Concepts) به کوشش اندرو ادگار (Andrew Edgar) و پیتر سجویک (Peter Sedgwick)، تئوریسین چپ بریتانیایی در دهة 1950،  یکی از آن فرهنگ­های تخصصی در رشته ی مطالعات فرهنگی  است که نشر آگه با ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی در ایران منتشر کرده­ اند. اصل کتاب در سال 2002 در لندن منتشر شده و در سال 1387 در ایران به بازار آمده است. این کتاب که «به خواهرها و برادرهای­مان» تقدیم شده هر یک از 300 اصطلاح کلیدی را در کمتر از یک صفحه توضیح داده است در مقدمه مترجمان نوشته­ اند که برخی از مدخل­ها را به جهت اهمیت­شان در متن افزوده­ و علاوه بر آن فهرستی از کتاب­های مربوط به حوزه مطالعات فرهنگی را که در ایران ترجمه یا منتشر شده برای پی­گیری مطالعات فارسی زبانان به پایان کتاب افزوده­ اند و این خود خدمتی دیگر در کتاب­شناسی دامنه مطالعات فرهنگی است. داشتن این کتاب برای فعالان این رشته از علوم انسانی اگر ضروری نباشد مفید فایده خواهد بود و ناشر آن اطلاع داد که چاپ آن رو به اتمام است و چندتایی از آن در کتابفروشی­ها باقی مانده است. (تلفن نشر آگه: 66402349)